شیوع کرونا سرعت فرسایش خاک در جهان را کاهش داد، سرخیل: خاک تا 40 برابر سریع تر از ذخیره شدن از بین می رود - پرسینا بلاگ

به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی خبرگزاری خبرنگاران، در مباحث زیست محیطی خاک از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به عنوان سرمایه برای هر کشوری محسوب می گردد.

از مهم ترین کارکردهای خاک می توان به کاهش تنش های آبی هم در تحصیل و هم ذخیره سازی آب اشاره نمود.

توسعه پوشش گیاهی، مراتع و جنگل ها ناشی از رطوبت موجود در خاک است و نبود آن و یا فرسایش آن می تواند عامل بروز بلایای طبیعی همچون سیل، گرد و غبار و حتی خشکسالی گردد.

با وجودی که خاک را می توان در زمره منابع تجدید پذیر دانست ولی با توجه به این که این ماده ارزشمند با عمل هوازدگی سنگ بستر شروع شده و با انجام فرآیندهای فیزیکی- شیمیایی و زیستی دیگر تکمیل می گردد تشکیل دوباره آن به صدها سال زمان احتیاج دارد و کوشش برای حفظ و کاهش سرعت فرسایش آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

علی رغم اهمیت این ماده حیاتی در محیط زیست، کشور ما در دنیا جزء کشورهایی است که در بحث فرسایش خاک در رتبه های اول جای دارد و بی توجهی به آن در چند دهه اخیر باعث شد تا بالاخره سال گذشته برای حفظ آن قانونی تحت عنوان قانون حفاظت از خاک به تصویب برسد تا براساس آن مباحث بهره برداری واحدهای تولیدی، صنعتی، خدماتی و معدنی از خاک، ممنوعیت خروج آن از کشور، شناسایی مواد آلاینده خاک و اشخاص آلوده کننده آن و اعلام وقوع شرایط اضطراری براساس حدود مجاز آلودگی خاک در آن مورد توجه قرار گیرد.

در این میان به جز بهره برداری های داخلی از خاک بروز بحران های دنیای علاوه بر شرایط مالی دنیا می تواند حتی بر اجزای محیط زیست همچون خاک هم تأثیرگذار باشد.

شیوع ویروس کرونا از حدود 5 ماه گذشته معادلات دنیای را در همه حوزه ها به هم ریخته و بسیاری از کسب و کارها را نیز به تعطیلی کشانده است. همین موضوع کوشش های بشر برای بهره برداری بیشتر از طبیعت را نیز تحت تأثیر قرار داده و باعث شده بعضی از اجزای محیط زیست همچون خاک از سرعت فرسایشش کاسته شده و فرصت بیشتری برای احیای خود به دست آورد.

در همین خصوص حمید سرخیل عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست در مصاحبه با خبرنگار خبرنگاران اظهار کرد: محیط زیست شامل آب ، خاک، هوا و موجودات زنده است و در این میان پیشرفت های تکنولوژیکی بشر به دلیل تناسب نداشتن آن با محیط زیست در دوران های مختلف باعث نادیده گرفته شدن روابط صحیح میان احتیاجهای بشری و محیط زیست شده و روز به روز کره زمین را با مسائل پیچیده تری روبرو می نماید.

وی ادامه داد: انسان با فعالیت های کشاورزی، صنعتی و بهره برداری از منابع و امکاناتی که برای ادامه زندگی در این محیط انجام می دهد ضمن ایجاد تغییرات مفید و مناسب سبب آلودگی آن نیز شده است. به طورکلی هرگونه تغییر در ویژگی های اجزای تشکیل دهنده محیط زیست به طوری که عملکرد طبیعی و تعادل زیستی آن ها را مختل کند و مستقیم یا غیرمستقیم منافع و حیات موجودات زنده را به مخاطره می اندازد آلودگی محسوب می گردد.

عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست با بیان این که خاک سومین جزء عمده محیط زیست پس از آب و هوا است و هر گونه تغییر در ویژگی های آن ها آلودگی محسوب می گردد، گفت: یکی از مهم ترین آلودگی ها، آلودگی خاک است که عبارتست از پخش یا آمیختن یک یا چند ماده خارجی به خاک به مقدار و مدتی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آن برای انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان و یا آثار و ابنیه زیان آور باشد.

سرخیل با اشاره به این مطلب که آلودگی خاک معمولاً در نتیجه عادات غیربهداشتی، فعالیت های صنعتی و کشاورزی و روش های نادرست دفع مواد زائد، جامد، مایع ایجاد می گردد، اضافه نمود: انواع آلاینده های خاک شامل مواد آلی، غیرآلی (معدنی)، رادیونوکلوئیدها، فلزات سنگین و نمک هایشان، کودهای ازته، رسوبات اسیدی، آفت کش ها و مواردی از این قبیل است.

وی توضیح داد: آلودگی خاک نه تنها برای محیط زیست یک مخاطره محسوب می گردد بلکه روی خصوصیات مکانیکی و مهندسی خاک هم تأثیرگذار است. به عنوان نمونه با گسترش شهرها و ساخت جاده ها، جریان طبیعی آب به لایه های خاک محدود شده و زمینه فرسایش خاک فراهم می گردد.

این کارشناس حوزه مهندسی محیط زیست اذعان کرد: فرسایش خاک یک فرایند ژئومورفولوژیکی و در عین حال فرآیند تخریب اراضی است که ممکن است باعث ایجاد خسارت های زیست محیطی و دارایی، از بین رفتن معیشت و خدمات و همچنین ایجاد اختلال در شرایط مالی و اجتماعی گردد.

وی با بیان این که مطالعات در حوزه خاک نشان می دهد که خاک ها 10 تا 40 برابر سریع تر از دوباره ذخیره شدن و شکل دریافت جاروب، شسته و از بین می فرایند، گفت: فرسایش نه تنها باعث کاهش کیفیت خاک در محل می گردد بلکه باعث ایجاد مسائل مرتبط با رسوب در خارج از منطقه نیز خواهد شد.

سرخیل در ادامه از دیگر اقدامات بشر در راستای فرسایش و از بین بردن آن را ذخیره بیش از حد فلزات در آن دانست و اظهار کرد: ذخیره بیش از حد فلزات سنگین موجب افزایش غلظت آن در خاک خواهد شد که مستقیماً پارامترهای مهندسی خاک را دستخوش تغییر خواهد نمود.

عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست در سرانجام با بیان این که محدود شدن فعالیت های انسانی فرصتی مجدد برای احیای خاک و جلوگیری از فرسایش، آلودگی و همچنین تغییرات خواص مهندسی، فیزیکی و شیمیایی خاک خواهد داشت، گفت: شیوع کرونا در دنیا به دلیل کاهش فعالیت های انسانی به منظور بهره برداری از خاک در چند ماهه اخیر باعث شده تا سرعت فرسایش این ماده حیاتی کمی کاهش یابد که البته امید آن می رود که این فرایند با اطلاع رسانی متخصصان این حوزه بتواند به صورت آگاهانه صورت پذیرد.

4105

پریها: پریها | اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما